نویسنده: مرتضی صمدیچاپ کتابتاریخ انتشار: 1402/4/26 ساعت 09:00:00بازدید: 2376امتیاز 0 از 0 نظر
در رابطه با توانمندسازی معلم ها باید گفت توانمندسازی یکی از عناصر مهم در آموزش است. توانمندسازی معلمان به این معنی است که به آنها آموزش دهیم چگونه معلم بهتری باشند و تاثیرگذارتر تدریس کنند. در این پروسه معلم باید یاد بگیرد که چه مهارت هایی مورد نیاز دانش آموز است. این مهارت ها باید در معلم تقویت شوند تا دانش آموزان به واسطه این تعلیمات روز به روز پیشرفت کرده و معلمان نیز بهتر باشند.
پرسش اصلی آن است که معلمان امروز ما تا چه میزان در مهارت افزایی خود موفق بوده اند؟ چه راهکار هایی برای توانمندسازی معلمان مقاطع تحصیلی مختلف متصور است؟ در این مقاله به بررسی و پاسخ به پرسش هایی در باب توانمندسازی معلمان به صورت مختصر خواهیم پرداخت.
تعریف توانمندسازی معلم
تعریف توانمندسازی معلم چیست؟ انواع مختلفی برای توانمندسازی موجود است که در بخش های مختلف، معلم را توانمند می کند. در ادامه به بررسی انواع توانمندسازی معلم و دیگران خواهیم پرداخت.
توانمند سازی علمی:
در این گونه از توانمندسازی باید گفت استاد باید از نظر علمی توانمند شود. برای نمونه معلمان ریاضی باید در حین خدمت خود، هر روز در شیوه های تدریس ریاضی به روز رسانی شوند. باید یاد بگیرند از نظر روحی دانش آموز به چه مواردی نیاز دارد. این امر باعث می شود تا فرد ساده تر بتواند بیاموزد که چگونه درس خود را بخواند.
توانمندسازی اقتصادی:
باید به معلمان آموخت سوای تدریس به صورت عادی در مدرسه ها، چگونه می توانند از تدریس، بیشتر کسب درآمد کنند. برای نمونه آموزش در فضای مجازی فکر هوشمندانه ای است. قرار دادن کلاس های آنلاین و فیلم آنها در کانال های مختلف و در فضای یوتوب می تواند منبع درآمد مناسبی باشد. تالیف کتاب های غیر فیزیکی نیز در به دست آوردن درآمد بیشتر، دارای اهمیت بسیار است. تمامی این موارد باید در حوزه توانمندسازی معلمان به درستی به آنها آموزش داده شود. این مسئله نیز بخش مهمی از افزایش توانمندسازی معلمان است. در کنار این موارد باید در راستای بهبود وضعیت اقتصادی، مهارت های آموزشی icdl در کامپیوتر را نیز به معلمان آموزش داد.
توانمندسازی روانی:
سطح آستانه تحمل معلم دارای اهمیت زیادی است. یک معلم حداقل به صورت میانگین در هر روز با بیش از 200 دانش آموز مواجه می شود. در این مواجهه بسیار باورپذیر است که فرد درگیر احساس خشم شود. معلم باید یاد بگیرد که چگونه خشم درون خود را کنترل کند. اگر این امر را به درستی یاد نگیرد، ممکن است نتایج بسیار ناراحت کننده ای در پی داشته باشد.
از جانب دیگر، درک احساسات دانش آموزان بسیار مهم است. معلم باید بداند که دانش آموز درگیر چه وضعیت روحی می باشد. اگر معلم درک درستی از شرایط دانش آموز نداشته باشد، کار به خوبی پیش نمی رود. ممکن است با درس دادن اشتباه و نوع برخورد اشتباه با دانش آموزان آنها را سرخورده کند؛ در نتیجه پروسه یادگیری را با شکست مواجه کند.
توانمندسازی معلمان
اهداف توانمندسازی معلم
اهداف توانمندسازی معلم چیست؟ اهداف متفاوتی برای توانمندسازی معلم ها متصور است. این اهداف شامل اهدافی است که در ادامه به بررسی و تحلیل آن ها خواهیم پرداخت.
اهداف اقتصادی:
یکی از مهمترین مشکلات معلمان که به صورت روزمره با آنها درگیر هستند، مشکلات اقتصادی است. در جامعه ایران، با وجود تورم بسیار و حقوق ثابت معلمان، این مشکل بیشتر به چشم می خورد. برای نمونه فرض کنید حقوق پایه یک معلم، در حدود هفت میلیون تومان است. در صورتی که میزان اجاره یک خانه در حدود دوازده میلیون تومان در ماه است؛ حال باید این مسئله اقتصادی به نحوی حل شود.
یکی از مهمترین شیوه ها برای حل این مسائل، آموزش های حوزه توانمندسازی است. فرض کنید یک معلم می خواهد کلاس خصوصی برگزار کند؛ اگر این فرد نتواند چیز جدیدی را به دانش آموزان خود عرضه کند، دیگر نمی تواند مخاطب جذب کند. ولی اگر این معلم توانمند بوده و مراحل توانمندسازی معلم به درستی طی شده باشد؛ معلم می تواند برای یاد دادن شگرد های جدید آموزشی پول بیشتری دریافت کند.
این نکته آن زمان دارای جذابیت بیشتری می شود که بدانیم حداقل دستمزد یک معلم برای کلاس ها در حدود سیصد هزار تومان برای یک ساعت کلاس خصوصی است. این امر باعث می شود که ما هر چه بیشتر با اهمیت توانمندسازی معلمان آشنا شده و از آن آگاهی پیدا کنیم.
اهداف علمی:
یکی از مهمترین اهداف توانمندسازی برای معلمان و فرهنگیان گرامی، بالا بردن سطح دانش آنان است. اگر معلمان در حوزه دانش خود به روز نشوند؛ پس از مدتی به صورت ناخودآگاه از دایره رقابت معلمان دیگر حذف می شوند. این امر نتیجه ای جز شکست روحی معلم از طرفی و از سوی دیگر عدم پیشرفت علمی دانش آموز ندارد.
باید گفت از مهمترین دوره های دانش افزایی، می توان به دانش افزایی در حوزه دانش های دینی اشاره نمود. در روزگار ما، این امر باعث می شود که معلمان از منظر عقیدتی جایگاه عرفانی والاتری پیدا کنند. در نتیجه، دانش آموز نیز به دین و مذهب علاقه پیدا می کند و ما با جامعه ای پاک تر مواجه خواهیم شد. توانمندسازی در حوزه دانش دینی، دارای اهمیت فراوانی است تا معلم بتواند دانش آموزان را از مسیر ناآگاهی دور کند و به سمت رستگاری سوق دهد.
تدریس معلمان
توانمندسازی معلمان در فضای مجازی
توانمندسازی معلمان در فضای مجازی چگونه صورت می گیرد؟ در جهان امروز که جهان اطلاعات است توانمندسازی معلم در حوزه فضاهای مجازی امری ضروری به نظر می رسد. کرونا به همه ما ثابت کرد تا چه میزان آموزش مجازی دارای اهمیت است. ما برای رابطه گرفتن با جهان در زمان بیماری ها نیاز به فضای مجازی را به شدت احساس می کنیم. برای نمونه باید گفت وسیله ارتباطی ما در این روزگار، نرم افزارهایی مانند واتساپ، اسکایپ، تلگرام، ایمو و... است. معلم باید برای ارتباط گرفتن با دانش آموزان، با این گونه از نرم افزارها آشنایی لازم را داشته باشد.
از جانب دیگر، برخی از نرم افزارها، برای آموزش و کمک به آموزش دانش آموزان، ضروری به نظر می رسند. برای نمونه، آموزش با پاورپوینت یا نرم افزارهای دیگر، بسیار مناسب است. باید معلم به صورت پیش فرض این موارد به همراه استفاده از کمک های مختلف را بلد داشته باشد. برای نمونه، باید بداند چگونه از پادکست ها و نرم افزارهای دیگر در راستای بهبود سواد دانش آموزان استفاده کند.
یکی دیگر از نرم افزارهایی که به شما کمک می کند تا به واسطه آن بتوانید آمارهای دقیقی به دست بدهید؛ نرم افزار اکسل است. این نرم افزار به شما کمک می کند تا بسیاری از فرمول ها را در آن جایگیر کرده و به این وسیله به دانش آموزان آموزش دهید. نرم افزارهای دیگر نیز به فراخور نیاز درس و دانش آموزان می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
در کنار این موارد، معلم می تواند نحوه استفاده صحیح از فضاهای مختلف مجازی را به دانش آموزان خود آموزش دهد. طریقه این آموزش نیز خود راه و روشی دارد که معلمان باید بیاموزند و در این زمینه توانمند شوند. باید این نکته را متذکر شویم که فضای مجازی دریایی بیکران است؛ هر نوع فعالیتی در جهت فرهنگ سازی در این زمینه مورد نیاز ماست.
توانمندسازی معلم ها
توانمندسازی معلم های مدارس غیر دولتی
توانمندسازی معلم های مدارس غیر دولتی موضوع مهمی است. یک دسته بسیار بزرگ و قابل توجه از معلمان، معلمانی هستند که در مدارس غیر دولتی تدریس می کنند. در بین این گروه از معلمان هم دانش آموختگان فرهنگیان وجود دارند و هم دانش آموختگان دانشگاه های دیگر که به طور قراردادی با مدارس شروع به کار می کنند. همه این معلمان نیاز به شرایطی دارند تا توانمندی های مختلف خود را در زمینه های یادشده پرورش دهند.
به نظر می رسد در مدارس غیر دولتی اوضاع بهتر است. در هر سه پایه دبستان، متوسطه اول و متوسطه دوم، مشکلات مالی مانند مدارس دولتی وجود نداشته باشد. چرا که والدین دانش آموزان هزینه های تحصیلی و پرورشی را به طور تمام و کمال پرداخت می کنند؛ مدیران نیز در جهت ارتقای سطح آموزش از این هزینه استفاده می کنند. به طور قطع، یکی از زمینه هایی که می توان این مبلغ ها را صرف کرد، توانمندسازی معلم ها است.
از راهکارهایی که می توان توانمندسازی معلمان را انجام داد، برگزاری کلاس های ضمن خدمت یا آموزش های تکمیلی است. مثلا می توان هر چند وقت یک بار معلمان را از روش های جدید تدریس آگاه کرد. یا دوره های استفاده از لوازم الکترونیکی و اینترنت را برای آنها برگزار کرد.
پیشنهاد دیگر این است که راهبردهایی به شکل تشویقی و یا تنبیهی برای معلمان در نظر گرفته شود. به طور مثال اگر تعداد قابل قبولی از دانش آموزان یک کلاس به نمرات خوبی دست پیدا کنند، معلم نیز شامل افزایش حقوق شود. از طریق راهکارهای این چنینی است؛ که معلم ها هر چه بیشتر به توسعه علم و در نتیجه توسعه سطح توانایی شان دست پیدا خواهند کرد.
توانمندسازی معلم
اهمیت توانمندسازی معلمان دوره ابتدایی
اهمیت توانمندسازی معلمان دوره ابتدایی بسیار زیاد است. همان طور که حتما مستحضر هستید یکی از کلیدی ترین دوره های آموزشی برای دانش آموزان، دوره ابتدایی است. در این دوره، مهمترین نکته، نحوه تدریس معلم است. نحوه تدریس معلم می تواند دانش آموزانی که هنوز در سن کودکی هستند را به درس متمایل و مشتاق کند؛ یا او را به کل از درس و یادگیری دلزده کند. بنابراین به نظر می رسد مهمترین توانمندسازی برای معلمان دوره ابتدایی، توانمندسازی آنها از نظر روش تدریس است.
در این روش تدریس معلمان باید به صورت دقیق و علمی بدانند که با کودکان گروه سنی دبستان به چه صورت رفتار کنند. به طور مثال این نکته که آیا باید دانش آموزان را تنبیه کرد یا نه؟ نکته کوچکی است که معلم باید به طور دقیق از آن آگاه باشد. مجموع این نکات در رفتار و تدریس، روش یک معلم را می سازند که باید با تکرار و تمرین در این زمینه توانمندی پیدا کند.
مورد بعد در حیطه توانمندسازی روانی معلمان قرار می گیرد. معلمان دوره ابتدایی باید بتوانند روحیه جوان و حتی کودکانه خود را حفظ کنند تا بتوانند هرچه بهتر و محکم تر با دانش آموزان ارتباط برقرار کنند. طبیعی است که این مسئله، به خودی خود حاصل نمی شود. مجموعه عواملی لازم است تا این امنیت و توانایی روانی برای معلمان ایجاد شود. به طور مثال کسی که از لحاظ مالی تامین نباشد، نمی تواند روحیه پرنشاطی داشته باشد. به هر روی این عوامل نیز باید فراهم شوند تا معلمان با آرامش خاطر در کلاس حاضر شوند.
البته همه این نکات دلیل بر این نیستند که مطالب مورد تدریس در دبستان اهمیت ندارد. به هر حال معلم باید بر مطالبی که تدریس می کند تسلط هر چه تمام تر داشته باشد. مسئله این است که اکثر محتواهایی که در دبستان عنوان می شود برای فردی که دیپلم گرفته است بسیار ساده است. بنابراین در اینجا روش تدریس است که پررنگ می شود.
توانمندسازی معلم و تاثیر بر دانش آموزان
نتیجه گیری
در یک نگاه کلی می توان به راحتی متوجه شد که توانمندسازی معلم ها یکی از الزامات سیستم آموزش و پرورش است. در اینجا نیز همه این عوامل دست در دست هم باعث تعالی و توسعه روان معلم می شوند و در ادامه سبب توسعه و ارتقای سطح آموزش خواهند شد. بنابراین این نکته را مسلم بدانید که رعایت تمام این اصول در کنار یکدیگر است که معنادار و تاثیرگذار خواهد بود. با توجه به این راهکارها و روش ها است که معلمانی توانا خواهیم داشت. امیدواریم روزهای بسیار خوب و قدرتمندی را در آموزش و پرورش و دیگر بخش های کشور عزیزمان شاهد باشیم.
زمانی که معلمان توانمند باشند، دانش آموزان پرتوان تری را پرورش می دهند؛ به تبع، جامعه به سمت خود ساختگی و توانمندی در زمینه های مختلف خواهد رفت. مسلما این امر برای همه ما زندگی و حال و هوای بهتری را رقم خواهد زد.
مسلما باید بدانید اگر نهادهای دارای قدرت در این زمینه دست به کار شوند، خیل عظیمی از معلمان این فعالیت را حمایت می کنند و سطح توانایی های خود را روز به روز با شوق و ذوق بیشتری افزایش می دهند.
جنبه های مختلف توانمندسازی اعم از علمی، روانی، اقتصادی و... وجود دارند. اینها همه و همه مانند بال های یک پرنده هستند؛ در نتیجه در کنار هم باعث پرواز می شوند.
توصیه و پیشنهاد ما این است که در وزارت آموزش پرورش بر روی این موضوع تمرکز شود. مدارس مختلف مانند غیر انتفاعی، تیزهوشان، نمونه دولتی و... در جوانب مختلف این توانمندسازی در نظر گرفته شوند.
نویسنده: مرتضی صمدیچاپ کتابتاریخ انتشار: 1402/4/26 ساعت 09:00:00تعداد بازدید: 2376امتیاز 0 از 0 نظر
